Wat kun je doen om een bijtincident te voorkomen? Door het leren van de lichaamstaal van de hond, het opvoeden van de hond, het kind en de baas!
Om het aantal verwondingen door hondenbeten te verminderen is het essentieel dat zowel volwassenen als kinderen de lichaamstaal van honden herkennen en moeten hondenbezitters hun verantwoordelijkheden nemen. Een belangrijke manier om hondenbeten te voorkomen is dat men de lichaamstaal van een hond begrijpt. Weten wanneer een hond zich angstig, agressief of bijvoorbeeld bedreigd voelt kan een hoop ellende voorkomen.
Verhoog de veiligheid, beperk de risico's
Helaas komen er gewoon nog steeds te veel bijtincidenten voor. Exacte cijfers zijn niet bekend aangezien veel bijtincidenten niet geregistreerd worden. Elke gemeente heeft nu nog een eigen bijtprotocol. Er wordt druk gepleit dat dit nu een landelijk protocol moet worden.
Maar wat kun je nou precies doen om een bijt van een hond te voorkomen? In onderstaand stuk proberen wij duidelijk te maken wat jij als baas kunt doen en wat je kinderen moet leren over honden.
-
Houding van een agressieve hond
Een agressieve hond kan proberen om zich groter te maken. De oren kunnen omhoog en naar voren gericht staan, de haren op de rug kunnen omhoog staan, de staart staat stijf omhoog en kan iets kwispelen. De houding kan stijf zijn en het lijf iets naar voren gericht en de hond zal blijven staren naar hetgeen wat ze als een bedreiging ziet. Tanden kunnen ontbloot zijn en er kan gegrom te horen zijn. Als je een hond met deze signalen zal blijven benaderen kan dit resulteren in een bijt.
-
De hond van een bange hond
Een angstige of bange hond kan proberen om zichzelf kleiner te maken. De hond zal haar lichaam laag naar de grond brengen, zal de kop naar beneden doen en herhaaldelijk haar lippen likken. De staart zal tussen de poten verdwijnen, de oren kunnen plat op de kop liggen en de hond kan gaan geeuwen. De hond zal oogcontact vermijden en dus wegkijken. Ook kan de hond op de rug gaan liggen met de buik open en bloot. Als besloten wordt om de hond dan evengoed te gaan aaien kan dit resulteren in een bijt.
-
Mengeling van lichaamstaal
Veel honden laten een mengeling van lichaamstalen zien, wat aangeeft dat ze in de war zijn. Belangrijk is om een hond te negeren die ook maar enig teken van angst, agressie of dreiging laat zien, ongeacht wat de hond op dat moment aan het doen is. Belangrijk om te onthouden is dat een hond die kwispelt of zich wat kleiner maakt niet zomaar aangehaald kan worden.
Wees je bewust van het feit dat elke hond kan bijten. Van de allerkleinste tot de allergrootste, maar ook de meest vriendelijke, leuke en gemakkelijkste honden.
Een uitgebreid artikel over agressief gedrag kun je op onze pagina Agressief gedrag bij een hond terugvinden. Hier wordt uitgebreid ingegaan op signalen, preventie en soorten agressie.
Zijn de houdingen en signalen die hierboven beschreven nog onduidelijk? Kijk dan op onze pagina lichaamstaal van de hond waar we de houdingen van de hond toelichten met afbeeldingen.
Tips voor kinderen en honden
Wees je bewust van het feit dat elke hond kan bijten. Van de allerkleinste tot de grootste, misschien zelfs de meest vriendelijke, leuke en gemakkelijke honden. Als ze worden uitgelokt zullen ook deze honden bijten. De overgrote meerderheid van hondenbeten zijn van een honden die bekend zijn bij de persoon (bijvoorbeeld de baas, buurman of vriend). Je kunt kinderen beschermen tegen hondenbeten door ze te leren hoe ze zich moeten gedragen bij honden. Hiervoor hebben wij de volgende tips:
-
Laat een slapende hond met rust
Leer kinderen dat ze honden niet moeten benaderen of aanraken die liggen te slapen, die aan het eten zijn, die met speelgoed bezig zijn of de zorg hebben voor een nest met pups. Honden bijten sneller als ze schrikken, bang zijn of voor hun pups moeten zorgen.
-
Niet elke hond hond is aaibaar
Leer kinderen dat ze nooit een bange, blaffende of grommende hond mogen benaderen, laat staan aaien.
-
Eerst vragen, dan aaien
Leer kinderen dat ze eerst aan de eigenaar moeten vragen of ze de hond mogen aaien. Indien dit mag, laat de hond dan eerst even aan de hand ruiken. Zorg ervoor dat het kind de hond niet bovenop de kop aait. Laat het kind bijvoorbeeld de schouders of de borst aaien
-
Beoordeel de situatie
Leer kinderen dat ze een hond die achter een hek zit niet zomaar mogen aaien. Honden beschermen vaak hun huis of ruimte
-
Blijf rustig
Leer kinderen dat ze vooral niet moeten schreeuwen of gaan rennen als een hond op hun afrent. Leer ze naar beneden te kijken en stil te blijven staan. Hoe eng ook voor het kind op dat moment, maar de hond zal na het snuffelen zijn interesse verliezen en weggaan. Als dat gebeurt, dan kan het kind ook rustig weglopen
Indien gewenst kun je de volgende afbeelding aan je kind laten zien om het één en ander duidelijk te maken.
Tips voor eigenaren
Hoewel je niet kunt garanderen dat je hond nooit iemand zal bijten, zijn er vele manieren waarop je het risico aanzienlijk kunt verminderen.
-
Vergaar informatie
Indien je een hond uit een asiel hebt geadopteerd of een hond uit het buitenland, of een hond via bijvoorbeeld marktplaats hebt gekocht, zorg er dan voor dat je zoveel mogelijk informatie te weten komt over die hond. Probeer zijn geschiedenis te achterhalen, vraag zoveel mogelijk informatie over de gedragingen van de hond. Stel de hond niet gelijk bloot aan allerlei situaties maar leer zelf de hond eerst heel goed kennen.
-
Castratie / sterilisatie
Honden die geholpen zijn bijten over het algemeen veel minder snel omdat ze een stuk rustiger zijn. Maar: Het castreren van een hond is niet altijd de oplossing om agressie te voorkomen. Hormonen spelen namelijk een grote rol bij het gedrag van een hond. Als je een jonge reu castreert die al wat onzeker is, kan het juist leiden tot angst en angstagressie omdat het dapper makende effect van testosteron mist. Bij temperamentvolle teven kan het wegnemen van vrouwelijke hormonen door castratie soms zelfs het gedrag verergeren.
Het is dus belangrijk om bij elke individuele hond een goede afweging te maken. Overleg daarom altijd met een gedragsdeskundige als je overweegt om je hond te laten castreren vanwege zijn gedrag. Het kan namelijk ook averechts werken!
-
Socialiseer je hond!
Honden die niet goed gesocialiseerd worden hebben een hoger risico om te gaan bijten. Dit heeft te maken met het feit dat indien er geen goede socialisatie plaats heeft gevonden, de hond sneller bang kan zijn voor alledaagse dingen wat weer kan leiden tot agressie, angst en bijten. Het is voor elke hond erg belangrijk om van pup af aan aan diverse situaties blootgesteld te worden en dit ook vol te houden als ze volwassen zijn. Zorg er voor dat je hond zoveel mogelijk andere honden tegenkomt, in contact komt met mensen, plekken en spullen. Zorg ervoor dat je hond geen angsten ontwikkelt door hem overal maar weg te houden maar neem hem juist mee. Je hond zal zich dan in elke situatie comfortabel voelen en geen angsten ontwikkelen. De belangrijkste regel voor effectieve socialisatie is om alles te doen op het tempo van je hond! Dwing de hond nooit op bij iemand of stel hem niet bloot in situaties waar de hond zich absoluut niet op zijn gemak voelt. Merk je bijvoorbeeld dat je hond erg bang is om mee te gaan naar een markt, bouw dit dan langzaam op. Zoek eerst een plek op waar niet al te veel mensen zijn. Merk je dat dit beter gaat, zoek dan een iets drukkere plek op. En zo ga je telkens een stap verder. Alles op het tempo die je hond aangeeft!
-
Cursus
Ga met je hond op cursus. Hoe vroeger je hiermee begint hoe beter! Je hond wordt niet alleen gesocialiseerd, maar je hond leert ook regels. Regels dat jij de baas bent en dat de hond moet leren luisteren.
-
De hond hond erbij
Zonder je hond niet af, zorg er voor dat hij onderdeel uitmaakt van het gezin. Honden die alleen maar buiten gelaten worden (in een hok of aan de ketting) kunnen gefrustreerd raken en zich weerloos voelen, met een aanzienlijk grotere kans op bijten.
-
Let op signalen en triggers
Wees je bewust van signalen die je hond afgeeft. Denk hierbij aan pijn, letsel of ziekte. Een hond die niet lekker in zijn vel zit, is sneller geneigd te bijten. En triggers kunnen dingen zijn die je hond als vreemd of dreigend ziet. Denk aan bijvoorbeeld mensen in uniformen, een hoed, onbekende plekken, vuurwerk, onweer, maar ook bijvoorbeeld een wandelwagen of buggy. Indien je weet dat je hond angstig is in of voor dit soort dingen, vermijd dit dan. Leer hem op deze manier situaties uit de weg te gaan. Bij onweer of vuurwerk laat je de hond met rust, hij zoekt zijn eigen veilige plekje wel. En zie je iemand met een wandelwagen op je afkomen, draai je dan om en loop de andere kant op. Neem je verantwoordelijkheid en stel je hond niet bloot aan situaties waardoor ze sneller kunnen gaan bijten.
-
Vraag hulp
Dit is misschien wel de allerbelangrijkste. De eerste keer dat je merkt dat je hond agressief gedrag heeft vertoont, negeer dit dan niet ook al is er niet gebeten. Probeer te achterhalen wat er gebeurt is. En schroom vooral niet om hulp in te schakelen van een professional. Je kunt als baas meer kapot maken bij een hond dan je denkt. Hulp vragen is geen schande. Hulp vragen is je hond beschermen.
-
Hou toezicht
Laat kinderen nooit alleen bij de hond. De leeftijd tot wanneer dit wel kan hangt erg af van het kind. Het ene kind zal veel sneller dingen oppakken dan het andere kind. Als richtlijn kan je een gemiddelde leeftijd van 10 jaar aannemen. Leer kinderen van jong af aan om honden voorzichtig en met respect te behandelen. Leer kinderen dat de hond ook zijn eigen ruimte nodig heeft om te kunnen slapen, te eten of op een bot te kauwen.
Schroom vooral niet om hulp in te schakelen van een professional. Je kunt als baas meer kapot maken bij een hond dan je denkt. Hulp vragen is geen schande. Hulp vragen is je hond beschermen
Er komt heel wat verantwoordelijkheid kijken bij het houden van een hond. Zaken die helaas te vaak onderschat worden. Wij mensen moeten honden in bescherming nemen, wij zijn verantwoordelijk. Nemen wij deze verantwoordelijkheid niet dan is de hond de dupe en dit is toch iets wat we willen voorkomen.