Over de Sarplaninac
De Šarplaninac, ook wel bekend als de Joegoslavische Herders, zijn krachtige honden die al 2000 jaar geleden werden gebruikt als bewakers van huis en haard en kuddes. De donkergrijs tot zwarte honden werden gebruikt als bewakers van huis en haard. De blonde tot witte honden als bewakers van de kuddes, zodat de herder in het donker goed het onderscheid kon maken tussen een wolf en zijn hond. Deze reusachtige kuddehonden kwamen voor in de bergen van Albanië en Macedonië en waren bedoeld om de kudde te beschermen tegen wolven, beren en andere rovers.
De naam Šarplaninac is afkomstig van de berg (=planina) met de naam "Sar" op de grens van Kosovo en Macedonië.
Tegenwoordig wordt de Šarplaninac niet alleen meer gebruikt als bewaker van kuddes en huis en haard, maar heeft hij ook zijn nut als gebruikshond in het voormalige Joegoslavische leger bewezen. Hij wordt nog steeds gebruikt, vooral als zelfstandige waakhond bij verlaten objecten en voor grensbewaking.
Buiten het voormalige Joegoslavië wordt de Šarplaninac tegenwoordig ook veel gebruikt als waak- en huis-hond. Het oude, oorspronkelijke karakter van het ras is goed bewaard gebleven. Dit komt mede doordat het fokken met de Šarplaninac tot 1970 onder staatstoezicht gebeurde. Het was toen ook verboden om de hond te exporteren, waardoor er wereldwijd nog maar weinig mee gefokt is.
Het ras vertegenwoordigt nog steeds de echte Molosser in de betekenis van kuddebewaker in het algemeen, een geboren bewaker die altijd bereid is om zichzelf en zijn naasten te beschermen tegen elke vorm van rovers, of het nou mensen zijn of dieren.
Karakter van een Sarplaninac
Het is een ras die aanhankelijk en trouw is, maar ook is de Sarplaninac zelfstandig. Ondanks zijn grote zelfstandheid kan hij niet zonder het gezelschap van mensen. Indien men een pup kiest van dit ras, dan zal men al snel merken dat dit een hond is die erg veel geeft en heel weinig vraagt. Hij is gek op aandacht, maar zal niet de hele dag achter je aanlopen. Deze trouwe aanhankelijke hond zal een plek zoeken waar hij rustig alles kan overzien en u als baas in de gaten kan houden. Mocht er iets aan de hand zijn dan zal dit ras u onder alle omstandigheden beschermen.
Qua volwassen worden is dit ras een laatbloeier. Hoewel hij op ongeveer éénjarige leeftijd zijn uiteindelijke schofthoogte heeft bereikt, is hij pas op 2,5-jarige leeftijd volledig lichamelijk volgroeid. Op geestelijk vlak bereikt hij zijn volledige volwassenheid pas rond de leeftijd van 4 jaar.
Verzorging van een Sarplaninac
Bij dit ras zijn geen bekende gezondheidsproblemen, kwalen of afwijkingen bekend. Of het buiten nou -40 graden is of plus 40 graden, dit ras kan er goed tegen. Hij doet het prima als hij als enige hond gehouden wordt, maar kan ook goed samenleven met soortgenoten. Er is maar één vereiste en dat is genoeg beweging. Het is een erg gevoelige rashond die, als hij eenmaal volwassen is, niet herplaatst moet worden. De rest van zijn leven heeft de Sarplaninac last van zijn verloren roedel en zal hij blijven treuren.
Trainen en opvoeden van een Sarplaninac
De Šarplaninac is van nature geen hond die makkelijk te trainen is. Door zijn onafhankelijke en zelfstandige karakter neemt hij graag zelf beslissingen en laat hij zich niet snel leiden door een baasje. Hierdoor is het africhten van deze hond geen eenvoudige taak. Een zachte, vriendelijke en consequente aanpak is dan ook zeer belangrijk bij de opvoeding van een Šarplaninac. Een harde aanpak zal het vertrouwen van de hond schaden en het tegenovergestelde effect hebben.
Belangrijk is om tijdens de training de aandacht van de hond te behouden, zodat hij geïnteresseerd blijft in de oefeningen. De Šarplaninac is een intelligente hond die graag leert, maar wel op zijn eigen tempo en manier. Hierbij is het belangrijk om hem te belonen voor goed gedrag en hem te motiveren om door te gaan. Het is daarom aan te raden om tijdens de training met beloningen te werken, zoals een favoriete speeltje of een traktatie.
Een ander belangrijk aspect bij het trainen van een Šarplaninac is het opbouwen van vertrouwen en een goede relatie met de hond. De Šarplaninac hecht veel waarde aan de band met zijn baasje en zal eerder bereid zijn om te luisteren als er een goede vertrouwensband is opgebouwd. Het is daarom belangrijk om tijd te nemen om de hond te leren kennen en zijn signalen te begrijpen.
Hoewel de Šarplaninac niet geschikt is voor de africhting, kan hij wel uitblinken in andere taken, zoals het beschermen van huis en haard. Met de juiste opvoeding en training kan de Šarplaninac een betrouwbare en loyale hond worden
Activiteit en bewegen van een Sarplaninac
De Šarplaninac is van nature een actieve hond die veel beweging nodig heeft. Hij heeft van oudsher een taak als kuddebewaker en heeft daarom veel uithoudingsvermogen. Het is belangrijk om hem voldoende beweging en activiteit te geven om te voorkomen dat hij zich gaat vervelen. Een Šarplaninac heeft minimaal een uur per dag beweging nodig. Hierbij kan gedacht worden aan wandelingen, rennen, spelen en eventueel fietsen.
Daarnaast is het belangrijk dat hij de ruimte heeft om zijn energie kwijt te kunnen. Een tuin is dan ook een must voor dit ras. Hier kan hij lekker rondrennen en spelen. De Šarplaninac is geen hond die graag alleen is en kan zich dan gaan vervelen en ongewenst gedrag vertonen. Het is daarom belangrijk dat hij voldoende tijd doorbrengt met zijn baas en gezin.